مَچْ ( درخت خرما):

درخت خرما در نواحي گرمسيري ايران پرورش مي يابد . وجود اسامي متعدد و انواع درختانخرما ( بيش از ۱۷ گونه درخت خرما ) نشانگر اهميت بيش از حد درخت خرماست.فقط براي درك اهميت خرما براي يك دهانی كافي است به چند جمله توجه كنيد :

پسري كه زن مي گيرد ، پدرش يك درخت خرما به او هديه مي دهد. 2-وقتي فردي فوت مي نمايد، به كسي كه بر او نماز خوانده درخت خرما تعلق مي گيرد. 3-كسي كه مريض مي شود يا به مشكلي دچار مي شود ، يك درخت خرما صددقه مي دهد. 4- فردي كه زن مي گيرد تعدادی اصله نخل خرما بعنوان مهريه به عروس تقديم مي كند. 5- وجود اسامي مختلف براي يك شي ( از جمله درخت خرما ) بيانگر ارزش آن شي مي باشد . 6- بردن محصول خرما به كشورهاي خارجی براي هديه دادن به اقوام و دوستان .

انواع و گونه هاي درختان خرماي روستای دهان وگوهرکوه 

- مضافتي          - كُروچ             -كَلَمي             - حساب

- دِسْكي            -آبداني              -بمپوري            - رابي             

-روزبهاني        -كُتمي              -اگري               - ديگِر              

- شَكَري          -كروچك          - هَلينگ             - آشوبَه          

- بَرْني